ಭಾರತದ ರೈಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ದೇಶದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿಗೆ ಕೈಗೆಟುಕುವ ಪ್ರಯಾಣ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. ನೆರೆಯ ದೇಶಗಳಿಗಿಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ದರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ, ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾಗಿದೆ.
ರೈಲ್ವೆ ಸಚಿವ ಅಶ್ವಿನಿ ವೈಷ್ಣವ್ ಅವರ ಇತ್ತೀಚಿನ ಹೇಳಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ, 350 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಸರಿಸುಮಾರು 121 ರೂ. ಪಾವತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ದೂರಕ್ಕೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ 400 ರಿಂದ 436 ರೂ., ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ 323 ರೂ. ಮತ್ತು ಶ್ರೀಲಂಕಾದಲ್ಲಿ 413 ರೂ. ಗಳಷ್ಟು ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣ ಅಗ್ಗವಾಗಲು ಕಾರಣಗಳು
- ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದಕ್ಷತೆ
- ಸರ್ಕಾರಿ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳು
ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಕೈಗೆಟುಕುವಂತೆ ಇರಿಸಲು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ವೆಚ್ಚಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದ್ದರೂ, ರೈಲು ದರಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಲಭ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದ ರೈಲ್ವೆ ಜಾಲವು ದೀರ್ಘಕಾಲದಿಂದಲೂ ಅದರ ಕೈಗೆಟುಕುವಿಕೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ದೇಶದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಪ್ರತಿದಿನ ರೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೈಗೆಟುಕುವ ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣವು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ದೂರದ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ನಗರ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಮೂಲಕ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಚಲನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಏಕೀಕರಣಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದ ರೈಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಕೇವಲ ಸಾರಿಗೆ ಮಾಧ್ಯಮವಲ್ಲ, ಇದು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಜೀವನಾಡಿಯಾಗಿದೆ.