ಯುದ್ಧದ ನಡುವೆ ಬೆಚ್ಚಿ ಬೀಳಿಸುವ ಸುದ್ದಿ: ಉಕ್ರೇನ್ ಮೇಲೆ ವಿನಾಶಕಾರಿ ‘ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್’ ಹಾಕಿದ ರಷ್ಯಾ, ಇದು ಎಷ್ಟು ಡೇಂಜರ್ ಗೊತ್ತಾ…?

ಉಕ್ರೇನ್ ಮೇಲೆ ಅಪ್ರಚೋದಿತ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿರುವ ರಷ್ಯಾ ಪರಮಾಣು ದಾಳಿಯ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ನಿಷೇಧಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟ ಅಪಾಯಕಾರಿ ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ಗಳನ್ನು ಉಕ್ರೇನ್ ಜನರ ಮೇಲೆ ರಷ್ಯಾ ಪ್ರಯೋಗಿಸುತ್ತಿದೆ ಎನ್ನುವ ಆರೋಪ ಕೇಳಿಬಂದಿದೆ.

ಈ ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ಉಳಿದ ಬಾಂಬ್ ಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಮನುಷ್ಯರ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದರೆ ಮನುಷ್ಯನ ದೇಹವು ಆವಿಯಾಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಜಿನೇವಾ ಒಪ್ಪಂದ ವೇಳೆ ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದೀಗ ರಷ್ಯಾ ಜಿನೇವಾ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿ ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದೆ ಎಂದು ಉಕ್ರೇನ್ ಗಂಭೀರ ಆರೋಪ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ಆರೋಪವನ್ನು ರಷ್ಯಾ ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದೆ.

ನಿರ್ವಾತ ಅಥವಾ ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ಅತ್ಯಂತ ವಿನಾಶಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಬಾಂಬ್ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಪೌಡರ್ ಬಳಕೆಯ ಬದಲಿಗೆ ಅತ್ಯಧಿಕ ತಾಪಮಾನದ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಸ್ಪೋಟಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಪೋಟಗೊಂಡಾಗ ಹಲವು ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್ ಗಳವರೆಗಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಮನುಷ್ಯನ. ದೇಹವೇ ಆವಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ಅನ್ನು ‘ಫಾದರ್ ಆಫ್ ಬಾಂಬ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನವೀಯ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಈ ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ನಿಷಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಈ ಬಾಂಬ್ ಬಳಸುವುದು ಯುದ್ಧ ನೀತಿಯಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಇಂತಹ ಕರಾಳ ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬನ್ನು ರಷ್ಯಾ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದೆ ಎಂದು ಉಕ್ರೇನ್ ಗಂಭೀರ ಆರೋಪ ಮಾಡಿದೆ.

ರಷ್ಯಾದ ಪಡೆಗಳು ಉಕ್ರೇನ್ ಮಟ್ಟ ಹಾಕಲು ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ನಿಷೇಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದೆ. ಈಶಾನ್ಯ ಉಕ್ರೇನ್ ನ ಪ್ರಿಸ್ಕೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕರು ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದಾಗ ದಾಳಿ ಮಾಡಲು ರಷ್ಯಾ ನಿರ್ವಾತ ಬಾಂಬ್ ಗಳು ಅಥವಾ ಥರ್ಮೋಬಾರಿಕ್ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಆಮ್ನೆಸ್ಟಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಆರೋಪಿಸಿದೆ.

ಉಕ್ರೇನಿಯನ್ ಗಡಿಯ ಬಳಿ ರಷ್ಯಾದ ಥರ್ಮೋಬಾರಿಕ್ ಮಲ್ಟಿಪಲ್ ರಾಕೆಟ್ ಲಾಂಚರ್ ಅನ್ನು ಅದರ ತಂಡವೊಂದು ಗುರುತಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಯುಎಸ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದ ನಂತರ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಉಕ್ರೇನ್ ರಾಯಭಾರಿ ಒಕ್ಸಾನಾ ಮಾರ್ಕರೋವಾ ಅವರು ಸುದ್ದಿಗಾರರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿ, ರಷ್ಯಾ ಥರ್ಮೋಬಾರಿಕ್ ಅಸ್ತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿದೆ. ಉಕ್ರೇನ್ ವಿನಾಶಕ್ಕೆ ರಷ್ಯಾ ಇಂತಹ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಥರ್ಮೋಬಾರಿಕ್ ಆಯುಧಗಳು ಎಷ್ಟು ಅಪಾಯಕಾರಿ? ‘ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ಗಳು’ ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತವೆ?

ಹ್ಯೂಮನ್ ರೈಟ್ಸ್ ವಾಚ್ ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ಇಂಧನ-ಗಾಳಿಯ ಸ್ಫೋಟಕ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಥರ್ಮೋಬಾರಿಕ್ ಆಯುಧವು ಇಂಧನದ ಕಂಟೇನರ್ ಮತ್ತು ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸ್ಫೋಟಕ ಚಾರ್ಜ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ.

ಹ್ಯೂಮನ್ಸ್ ರೈಟ್ಸ್ ವಾಚ್ ಒಂದು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ, ಇದು ಮಾನವ ಹಕ್ಕು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.

ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಆಯುಧವನ್ನು ಒಂದು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಬೀಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೊದಲ ಸ್ಫೋಟಕ ಚಾರ್ಜ್ ಮೋಡದಲ್ಲಿ ಇಂಧನವನ್ನು ಹರಡುತ್ತದೆ. ಅದು ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಂತರ ವಸ್ತುಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಹರಡುತ್ತದೆ. ಇಂಧನ ಮೋಡವು ಹರಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಎರಡನೇ ಚಾರ್ಜ್ ಅದನ್ನು ಸ್ಫೋಟಿಸುತ್ತದೆ. ಒಮ್ಮೆ ಆಸ್ಫೋಟಿಸಿದ ನಂತರ, ಅದು “ಬೃಹತ್ ಬ್ಲಾಸ್ಟ್ ವೇವ್” ಅನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ, ಅದು ಸುತ್ತುವರಿದ ಸ್ಥಳಗಳು, ಕಟ್ಟಡಗಳು ಹೆಚ್ಚು ವಿನಾಶಕಾರಿಯಾಗುತ್ತವೆ.

ಅಮ್ನೆಸ್ಟಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನವೀಯ ಕಾನೂನು ಕ್ಲಸ್ಟರ್ ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಮತ್ತು ಥರ್ಮೋಬಾರಿಕ್ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳಂತಹ ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿ ವಿವೇಚನಾರಹಿತ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.

ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ಗಳನ್ನು ಮೊದಲು ಬಳಸಲಾಗಿದೆಯೇ?

2000 ರಲ್ಲಿ, ಹ್ಯೂಮನ್ ರೈಟ್ಸ್ ವಾಚ್ ರಷ್ಯಾದ ಗಣರಾಜ್ಯವಾದ ಚೆಚೆನ್ಯಾದಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾಯಾ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿರುವುದನ್ನು ಖಂಡಿಸಿತು.

ಹಿಂದಿನ ಆಗಸ್ಟ್ 1999 ರಲ್ಲಿ, ರಷ್ಯಾದ ಮಿಲಿಟರಿಯು ರಷ್ಯಾದ ಟ್ಯಾಂಡೊದ ಡಾಗೆಸ್ತಾನಿ ಗ್ರಾಮದ ವಿರುದ್ಧ FAE ಬಾಂಬ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. 2017 ರಲ್ಲಿ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದ ಐಸಿಸ್ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ಯುಎಸ್ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಥರ್ಮೋಬಾರಿಕ್ ಬಾಂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.

 ಎಷ್ಟು ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಬಹುದು?

ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಬಳಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಯುಎಸ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಇಂಟೆಲಿಜೆನ್ಸ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯ ಅಧ್ಯಯನ ಸ್ಫೋಟಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಿರುವವರು ನಾಶವಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.

US ಕೇಂದ್ರ ಗುಪ್ತಚರ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ವ್ಯಾಕ್ಯೂಮ್ ಬಾಂಬ್ ನ ಒತ್ತಡದ ಅಲೆಯು ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಮನುಷ್ಯರು ಜೀವಿಗಳ ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳನ್ನು ಛಿದ್ರಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕೊಲ್ಲುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಿಸದಿದ್ದರೆ, ಉರಿಯುತ್ತಿರುವ ಇಂಧನವನ್ನು ಉಸಿರಾಡುವ ಮೂಲಕ ಬಲಿಪಶುಗಳು ಸುಟ್ಟುಹೋಗುತ್ತಾರೆ.

ಅನೇಕ ಥರ್ಮೋಬಾರಿಕ್ ಆಯುಧಗಳನ್ನು ಸ್ಫೋಟಿಸಿದಾಗ, ಅವು ಬಲವಾದ, ಹೆಚ್ಚು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಸ್ಫೋಟವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹ್ಯೂಮನ್ ರೈಟ್ಸ್ ವಾಚ್ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.

ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ಫೋಟದ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವವರು ಕಿವಿ ಒಡೆದು ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಅಂಗಾಂಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ತೀವ್ರವಾದ ಆಘಾತಗಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ, ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು ಛಿದ್ರಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಕುರುಡುತನ ಸೇರಿದಂತೆ ಆಂತರಿಕ ಅಂಗಗಳು ಹಾನಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಇಂತಹ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟಾಗಬಹುದು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.