ನವದೆಹಲಿ: 2018 ರಿಂದ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರ ಜಾಹೀರಾತಿಗಾಗಿ 3000 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆ ಜಾಹೀರಾತು ಬಜೆಟ್ ಕಡಿಮೆಯಾದರೂ, ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರವು 2018-19 ರಿಂದ ತನ್ನ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಕ್ರಮಗಳಿಗಾಗಿ ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ 3,064.42 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದೆ, ಮುದ್ರಣ ಮಾಧ್ಯಮವು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.
ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಸಚಿವಾಲಯವು ಕಳೆದ ವಾರ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ವರ್ಷದ ಜುಲೈ 13 ರವರೆಗೆ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರವು ಒಟ್ಟು ಮುದ್ರಣ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ 1,338.56 ಕೋಟಿ ರೂ., ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ 1,273.06 ಕೋಟಿ ರೂ, ಹೊರಾಂಗಣ ಪ್ರಚಾರದ ಮೇಲೆ 452.80 ಕೋಟಿ ರೂ. ಖರ್ಚು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
2018–19ರಲ್ಲಿ 1,179.16 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಂದ 2022–23ರಲ್ಲಿ 408.46 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ.
2019–20ರಲ್ಲಿ ಜಾಹೀರಾತಿನ ವೆಚ್ಚ 708.18 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಕುಸಿದಿದೆ. 2020-21 ಮತ್ತು 2021-22 ರಲ್ಲಿ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ಜಾಹೀರಾತು ವೆಚ್ಚ ಕ್ರಮವಾಗಿ 409.47 ಕೋಟಿ ರೂ. ಮತ್ತು 315.98 ಕೋಟಿ ರೂ. ಗೆ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು, 2022-23 ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಈ ವರ್ಷ ಏಪ್ರಿಲ್ ಮತ್ತು ಜುಲೈ 13 ರ ನಡುವೆ ಸರ್ಕಾರವು ಜಾಹೀರಾತುಗಳಿಗಾಗಿ 43.16 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದೆ. ಮುದ್ರಣ ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮವು 2018-19 ಮತ್ತು 2019-20 ರಲ್ಲಿ ಜಾಹೀರಾತಿನ ಪೈನ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೂ, ಮುಂದಿನ ಮೂರು ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಆ ಪಾಲು ಕುಸಿಯಿತು.
2018–19ರಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಣ ಮಾಧ್ಯಮವು 429.55 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಜಾಹೀರಾತನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದು, ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ 514.29 ಕೋಟಿ ರೂ. ಕೋವಿಡ್-19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವು ಮುಂದಿನ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಜಾಹೀರಾತು ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿದರೂ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮವು ಮುದ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ 295.05 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಬದಲಿಗೆ 316.99 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ.
ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, 2020–2021ರಲ್ಲಿ ಮಾದರಿಯು ಬದಲಾಯಿತು, ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾಧ್ಯಮದ 167.90 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಮುದ್ರಣ ಮಾಧ್ಯಮವು 197.49 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿತು.
ಪ್ರಸಕ್ತ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರವು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ 17.09 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 17.37 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದೆ.
ಈ ಮಧ್ಯೆ, ಹೊರಾಂಗಣ ಜಾಹೀರಾತಿನ ಮೇಲಿನ ಖರ್ಚು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ, 2018–19ರಲ್ಲಿ 235.33 ಕೋಟಿ ರೂ.ನಿಂದ 2022–23ರಲ್ಲಿ 32.85 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಹೊರಾಂಗಣ ಜಾಹೀರಾತಿಗಾಗಿ ಸರ್ಕಾರ ಈಗಾಗಲೇ 8.70 ಕೋಟಿ ರೂ. ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದೆ.
ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಖಾತೆ ಸಚಿವ ಅನುರಾಗ್ ಠಾಕೂರ್ ಅವರು ತೃಣಮೂಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ನ ಅಬಿರ್ ರಂಜನ್ ಬಿಸ್ವಾಸ್ಗೆ ಲಿಖಿತವಾಗಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿ, ಸ್ವತಂತ್ರ ತೃತೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯು 722 ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಂವಹನ ಕೇಂದ್ರ(ಸಿಬಿಸಿ) ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಬಹು-ಮಾಧ್ಯಮ ಅಭಿಯಾನಗಳ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ನಡೆಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.