ಫಾರ್ಮ್ 16, ದಾಖಲೆ ಅಥವಾ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರವಾಗಿದೆ. ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಕಾಯಿದೆ 1961 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 203 ರ ಪ್ರಕಾರ, ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ, ಉದ್ಯೋಗದಾತ ಅಥವಾ ಕಂಪನಿ ನೀಡುವ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ವೇತನ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರವೆಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಇದು ಕಂಪನಿ ಅಥವಾ ಉದ್ಯೋಗದಾತರು, ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗೆ ಪಾವತಿಸಿದ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಿಯ ಸಂಬಳದಿಂದ ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಕಾಯಿದೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರತಿ ಕಂಪನಿ ಅಥವಾ ಉದ್ಯೋಗದಾತರು ಸಂಬಳ ಪಾವತಿ ಮಾಡುವಾಗ ಆ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಸ್ಲಾಬ್ ದರಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂಪನಿ, ಉದ್ಯೋಗಿಗೆ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುತ್ತವೆ.
ಕಂಪನಿ ಅಥವಾ ಉದ್ಯೋಗದಾತರಿಂದ ಮಾಡಿದ ಕಡಿತವನ್ನು, ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಫಾರ್ಮ್ 16 ಇರುತ್ತದೆ. ಆದಾಯ ಪಾವತಿಸಿದ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಮೇ 31 ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆ ಕಂಪನಿಯು ತನ್ನ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಫಾರ್ಮ್ 16 ನೀಡಬೇಕು.
ಸಂಬಳ ಪಡೆಯುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಫಾರ್ಮ್ 16, ಪ್ರಮುಖ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ಉದ್ಯೋಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದ ತೆರಿಗೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಫಾರ್ಮ್ 16ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಭಾಗವಿದೆ. ಒಂದು ಫಾರ್ಮ್ 16 ಎ ಮತ್ತು ಫಾರ್ಮ್ 16 ಬಿ.
ಫಾರ್ಮ್ 16 ಎ, ಉದ್ಯೋಗಿ ಪರವಾಗಿ ಕಂಪನಿ ಅಥವಾ ಉದ್ಯೋಗದಾತರು ಸರ್ಕಾರದ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಜಮಾ ಮಾಡಿದ ತೆರಿಗೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಉದ್ಯೋಗಿ ಸಂಬಳದಿಂದ ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಅವರು ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಗೆ ಜಮಾ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಕಂಪನಿಯು ಸಹಿ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರವಾಗಿದೆ.
ಫಾರ್ಮ್ 16 ಬಿ ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಹೇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ಉದ್ಯೋಗಿ ಗಳಿಸಿದ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಡಿತಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಫಾರ್ಮ್ 16 ಮತ್ತು ಫಾರ್ಮ್ 16 ಎ ಒಂದೇ ಅಲ್ಲ. ಫಾರ್ಮ್ 16 ಎ ಕೂಡ ಟಿಡಿಎಸ್ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವಾಗಿದ್ದರೂ ಅದನ್ನು ಉದ್ಯೋಗದಾತರು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ವೇತನ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಆದಾಯ ಮೂಲಗಳಿಗಾಗಿ ಟಿಡಿಎಸ್ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನಿಶ್ಚಿತ ಠೇವಣಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಡ್ಡಿಯಿಂದ ಗಳಿಸಿದ ಆದಾಯ, ಮ್ಯೂಚುವಲ್ ಫಂಡ್ಗಳ ಮಾಹಿತಿ, ಬಾಡಿಗೆಯಿಂದ ಬರುವ ಆದಾಯ, ವಿಮಾ ಆಯೋಗ ಇತ್ಯಾದಿ. ಫಾರ್ಮ್ 16 ಎ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯು ಫಾರ್ಮ್ 26 ಎ ನಲ್ಲಿಯೂ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
ಫಾರ್ಮ್ 16 ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಜುಲೈ 31 ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ರಿಟರ್ನ್ ಸಲ್ಲಿಸುವ ವೇಳೆ ಇದನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಬೇಕು. ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವಾಗ, ಆ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಗಳಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ಠೇವಣಿ ಇಟ್ಟಿರುವ ತೆರಿಗೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡಬೇಕು.
ಕಂಪನಿ, ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇದು ಪುರಾವೆಯಾಗಿದೆ. ಫಾರ್ಮ್ 16 ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಫಾರ್ಮ್ ಆದಾಯವನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.