ಇಂದು ದೇಶಾದ್ಯಂತ 78 ನೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಭ್ರಮ ಮನೆ ಮಾಡಿದೆ. ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನಾಚರಣೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟವು ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹಲವಾರು ವೀರರ ಕಥೆಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದೆ. ಅಪಾರ ಜನರ ತ್ಯಾಗದಿಂದ ಭಾರತವು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಗಳಿಸಿದೆ.
ಹೋರಾಟದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲದಷ್ಟು ಜನ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್, ಸುಖದೇವ್ ಮತ್ತು ರಾಜಗುರು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕರಿಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನಾಚರಣೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಘಟನೆಗಳ ಕುರಿತಾದ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
‘ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪಿತಾಮಹ’ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಕೇಂದ್ರ ವ್ಯಕ್ತಿ, ಮೊದಲ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದಿನಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಸಂಭ್ರಮದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಲು ಅವರು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಇರಲಿಲ್ಲ.
ಅಂತಿಮ ವೈಸರಾಯ್ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಗವರ್ನರ್-ಜನರಲ್ ಲಾರ್ಡ್ ಮೌಂಟ್ ಬ್ಯಾಟನ್, ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಘೋಷಿಸಲು ಆಗಸ್ಟ್ 15 ಅನ್ನು ದಿನಾಂಕವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು. ಜೂನ್ 1948 ರೊಳಗೆ ಭಾರತೀಯ ಜನರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಂಸತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಿದ್ದರೂ, ಅವರು ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 15, 1947 ಕ್ಕೆ ಮುಂದೂಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಮತ್ತಷ್ಟು ಹಿಂಸಾಚಾರ ಮತ್ತು ಅಶಾಂತಿಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಮಯವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವಲ್ಲಿ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯವು ಒಂದು ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಉಜ್ಜಯಿನಿಯ ಹರ್ದಿಯೋಜಿ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನಾರಾಯಣ ವ್ಯಾಸ್ ಅವರು ನಂತರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಲಿರುವ ಬಾಬು ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರಿಗೆ ಆಗಸ್ಟ್ 15, 1947 ಅನ್ನು ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಅಶುಭವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ಆ ದಿನಾಂಕದಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಯವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದ ನಂತರ, ಹರ್ಡಿಯೊ ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಬಲವಾಗಿ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದರು.
ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಧ್ವಜವನ್ನು ಮೊದಲು 1921 ರಲ್ಲಿ ಪಿಂಗಲಿ ವೆಂಕಯ್ಯ ಅವರು ರೂಪಿಸಿದರು. ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರು ವಿಜಯವಾಡಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ ಅವರು ಈ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಮುಂದಿಟ್ಟರು.
ನಂತರ ಕೆಂಪು, ಹಳದಿ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದ ಭಾರತೀಯ ತ್ರಿವರ್ಣ ಧ್ವಜವನ್ನು ಮೊದಲು ಆಗಸ್ಟ್ 7, 1906 ರಂದು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಪಾರ್ಸಿ ಬಗಾನ್ ಚೌಕದಲ್ಲಿ ಹಾರಿಸಲಾಯಿತು.
ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಠಾಗೋರ್ ಅವರು ಮೂಲತಃ ‘ಭರೋತೋ ಭಾಗ್ಯೋ ಬಿಧಾತ’ವನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದರು, ಇದನ್ನು ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಗೀತೆಯಾಗಿ ‘ಜನ ಗಣ ಮನ’ ಎಂದು ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಯಿತು.
ಭಾರತವು ತನ್ನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನವನ್ನು ಉತ್ತರ ಕೊರಿಯಾ, ಕಾಂಗೋ, ಲಿಚ್ಟೆನ್ಸ್ಟೈನ್, ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ ಮತ್ತು ಬಹ್ರೇನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಇಂಡಿಯಾ ಲೀಗ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು 1,400 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ಅದರ ಸದಸ್ಯರನ್ನಾಗಿ ಹೊಂದಿತ್ತು.
ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ನಾಗರಿಕ ಸೇವಕ AO ಹ್ಯೂಮ್ ಮಂಡಿಸಿದರು.
‘ವಂದೇ ಮಾತರಂ’, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗೀತೆ, ಬಂಕಿಮ್ ಚಂದ್ರ ಚಟರ್ಜಿಯವರಿಂದ ಆನಂದ್ಮಠ ಎಂಬ ಬಂಗಾಳಿ ಕಾದಂಬರಿಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಮೊದಲು ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರಾಗಿದ್ದ ದಾದಾಭಾಯಿ ನೌರೋಜಿ ಯುಕೆ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು.
ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ ಸುಚೇತಾ ಕೃಪಲಾನಿ ಅವರು 1963 ರಿಂದ 1967 ರವರೆಗೆ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದ್ದ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ.