ರೇಬೀಸ್: ನಾಯಿ ಕಡಿತವಾದರೆ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಬೇಡ, ತಕ್ಷಣ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿ !

ರೇಬೀಸ್ ಒಂದು ಭಯಾನಕ ವೈರಸ್ ಸೋಂಕು, ಇದು ಕಚ್ಚಿದ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಜೊಲ್ಲಿನಿಂದ ಜನರಿಗೆ ಹರಡುತ್ತದೆ. ಇದು ನರಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುತ್ತೆ ಮತ್ತು 99% ಕೇಸ್‌ಗಳು ಕಚ್ಚಿದ ನಾಯಿಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತವೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಲ್ಯಾನ್ಸೆಟ್ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವುಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾದ್ರೂ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸುಮಾರು 5,726 ಜನ ರೇಬೀಸ್‌ನಿಂದ ಸಾಯ್ತಾರೆ ಅಂತಾ ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ.

ನಾಯಿ ಕಚ್ಚಿದ್ರೆ ಅಥವಾ ಗೀಚಿದ್ರೆ ತಕ್ಷಣ ಡಾಕ್ಟರ್ ಹತ್ರ ಹೋಗೋದು ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯ. ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆ ಒಂದೇ ಸಾಕು ಅಂತಾ ತುಂಬಾ ಜನ ಅನ್ಕೊಂಡಿರ್ತಾರೆ, ಆದ್ರೆ ವೈರಸ್ ಹರಡದ ಹಾಗೆ ತಡೆಯೋಕೆ ಕೆಲವು ಸಲ ರೇಬೀಸ್ ಇಮ್ಯುನೊಗ್ಲಾಬ್ಯುಲಿನ್ (RIG) ಕೂಡ ಬೇಕಾಗುತ್ತೆ ಅಂತ ಡಾಕ್ಟರ್‌ಗಳು ಹೇಳ್ತಾರೆ.

ತಕ್ಷಣ ಡಾಕ್ಟರ್ ಹತ್ರ ಹೋಗೋದು ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯ

“ರೇಬೀಸ್ ಬಂದ್ರೆ 100% ಸಾವು ಖಚಿತ. ಅದಕ್ಕೆ ನಾಯಿ ಕಚ್ಚಿದ ಮೇಲೆ ಡಾಕ್ಟರ್ ಹತ್ರ ಹೋಗೋಕೆ ಯಾವತ್ತೂ ಬೇಜಾರು ಮಾಡ್ಕೋಬೇಡಿ. ರಿಸ್ಕ್ ತಗೋಬೇಡಿ” ಅಂತಾ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಡಾಕ್ಟರ್ ಅಂತ ಫೇಮಸ್ ಆಗಿರೋ ಡಾ. ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಹುಸೇನ್ ಎಕ್ಸ್ (ಮೊದಲು ಟ್ವಿಟರ್) ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ರೇಬೀಸ್‌ನ ಗಂಭೀರತೆ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ರೇಬೀಸ್ ಇರೋ ಪ್ರಾಣಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಗೀಚಿದ್ರೂ ತಕ್ಷಣ ಡಾಕ್ಟರ್ ಹತ್ರ ಹೋಗಬೇಕು. ಫೋರ್ಟಿಸ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್, ಗುರುಗ್ರಾಮ್‌ನ ಡಾ. ನೇಹಾ ರಸ್ತೋಗಿ ಪಾಂಡಾ ಪ್ರಕಾರ, ತುಂಬಾ ಸೀರಿಯಸ್ ಕೇಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆ ಒಂದೇ ಸಾಕಾಗಲ್ಲ, ತಕ್ಷಣ ರಕ್ಷಣೆ ಸಿಗೋಕೆ ರೇಬೀಸ್ ಇಮ್ಯುನೊಗ್ಲಾಬ್ಯುಲಿನ್ (RIG) ತುಂಬಾನೇ ಮುಖ್ಯ.

ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆ ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತೆ ?

ಆಂಟಿ-ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆ (ARV) ರೇಬೀಸ್ ವೈರಸ್ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡೋಕೆ ನಮ್ಮ ಬಾಡಿಲಿರೋ ಇಮ್ಯೂನಿಟಿ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ಗೆ ಹೆಲ್ಪ್ ಮಾಡುತ್ತೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸತ್ತ ವೈರಸ್ ಇರುತ್ತೆ, ಅದು ನಮ್ಮ ಬಾಡಿಗೆ ಬಂದ್ರೆ ಗುರುತಿಸಿ ಹೋರಾಡೋಕೆ ಹೆಲ್ಪ್ ಮಾಡುತ್ತೆ.

ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆಯ ವಿಧಗಳು:

• ಮೊದಲೇ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಲಸಿಕೆ (PrEP): ಪಶುವೈದ್ಯರು, ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳೋರು ಮತ್ತೆ ರೇಬೀಸ್ ಜಾಸ್ತಿ ಇರೋ ಕಡೆ ಟ್ರಾವೆಲ್ ಮಾಡೋರು, ಇಂತಹ ರಿಸ್ಕ್ ಇರೋರಿಗೆ ಕೊಡ್ತಾರೆ, ಇದರಿಂದ ಮೊದಲೇ ಇಮ್ಯೂನಿಟಿ ಪವರ್ ಜಾಸ್ತಿ ಆಗುತ್ತೆ.
• ಕಚ್ಚಿದ ಮೇಲೆ ಕೊಡುವ ಲಸಿಕೆ (PEP): ನಾಯಿ ಕಚ್ಚಿದ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಗೀಚಿದ ಮೇಲೆ ನರಗಳಿಗೆ ವೈರಸ್ ಹೋಗದ ಹಾಗೆ ತಡೆಯೋಕೆ ಕೊಡ್ತಾರೆ. PEP ಲಸಿಕೆ ಸೀರೀಸ್ ಆಗಿ ಕೊಡ್ತಾರೆ, ಕೆಲವು ಸಲ RIG ಕೂಡ ಕೊಡ್ತಾರೆ.

ರೇಬೀಸ್ ಇಮ್ಯುನೊಗ್ಲಾಬ್ಯುಲಿನ್ (RIG) ಯಾಕೆ ಬೇಕು ?

ರೇಬೀಸ್ ಇಮ್ಯುನೊಗ್ಲಾಬ್ಯುಲಿನ್ (RIG) ಇಂಜೆಕ್ಷನ್, ಇದು ಪ್ರಾಣಿ ಕಚ್ಚಿದ ಮೇಲೆ ರೇಬೀಸ್ ವಿರುದ್ಧ ತಕ್ಷಣ ರಕ್ಷಣೆ ಕೊಡುತ್ತೆ. ಇದು ಗಾಯದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ರೇಬೀಸ್ ವೈರಸ್‌ನನ್ನ ಸಾಯಿಸುತ್ತೆ.

ಇದು ನರಗಳಿಗೆ ಹರಡೋದನ್ನ ತಡೆಯುತ್ತೆ. ಅಹಮದಾಬಾದ್‌ನ ಶೆಲ್ಬಿ ಹಾಸ್ಪಿಟಲ್ಸ್‌ನ ಡಾ. ಸಂಕೇತ್ ಮಂಕಡ್, ನಮ್ಮ ಬಾಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಮ್ಯೂನಿಟಿ ಪವರ್ ರೇಬೀಸ್ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡೋಕೆ ಶುರು ಮಾಡೋಕೆ ಟೈಮ್ ತಗೊಳ್ಳುತ್ತೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಯಾರು ಮೊದಲೇ ರೇಬೀಸ್ ವಿರುದ್ಧ ಇಮ್ಯೂನಿಟಿ ಹೊಂದಿರಲ್ಲ, ಅವರಿಗೆ ಇಮ್ಯುನೊಗ್ಲಾಬ್ಯುಲಿನ್ “ತಕ್ಷಣ ರಕ್ಷಣೆ” ಕೊಡುತ್ತೆ ಅಂತ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ನಾಯಿ ಕಚ್ಚಿದ ಮೇಲೆ ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆ ತಗೊಂಡ್ರೆ ಸಾಕು ಅಂತ ತುಂಬಾ ಜನ ಅನ್ಕೊಂಡಿರ್ತಾರೆ, ಆದ್ರೆ ತುಂಬಾ ಸೀರಿಯಸ್ ಕೇಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ, ರೇಬೀಸ್ ಇಮ್ಯುನೊಗ್ಲಾಬ್ಯುಲಿನ್ (RIG) ತುಂಬಾನೇ ಮುಖ್ಯ, ಯಾಕಂದ್ರೆ ಇದು ಕಚ್ಚಿದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ವೈರಸ್‌ನನ್ನ ಸಾಯಿಸೋಕೆ ತಕ್ಷಣ ಆಂಟಿಬಾಡೀಸ್ ಕೊಡುತ್ತೆ.

ಲಸಿಕೆ ನಮ್ಮ ಬಾಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಮ್ಯೂನಿಟಿ ಪವರ್ ಜಾಸ್ತಿ ಮಾಡೋಕೆ ಸುಮಾರು 7-14 ದಿನ ತಗೊಳ್ಳುತ್ತೆ, RIG ಕೊಡದಿದ್ರೆ ವೈರಸ್ ಹರಡೋಕೆ ಟೈಮ್ ಸಿಗುತ್ತೆ ಅಂತ ಡಾ. ನೇಹಾ ರಸ್ತೋಗಿ ಪಾಂಡಾ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

RIG ಇಲ್ಲದೆ, ಲಸಿಕೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡೋಕೆ ಶುರು ಮಾಡೋ ಮುಂಚೆ ವೈರಸ್ ನರಗಳಿಗೆ ಹೋಗೋ ಚಾನ್ಸ್ ಜಾಸ್ತಿ ಇರುತ್ತೆ, ಇದರಿಂದ ರೇಬೀಸ್ ಬಂದ್ರೆ ಸಾವು ಖಚಿತ.

ನಾಯಿ ಕಚ್ಚಿದ ಮೇಲೆ ಏನ್ ಮಾಡಬೇಕು ?

ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ (WHO) ನಾಯಿ ಕಚ್ಚಿದ ಮೇಲೆ ತಕ್ಷಣ ಏನ್ ಮಾಡಬೇಕು ಅಂತ ಹೇಳಿದೆ:

• ತಕ್ಷಣ ಗಾಯದ ಕೇರ್: ಕನಿಷ್ಠ 15 ನಿಮಿಷ ಸೋಪು ಮತ್ತೆ ಹರಿಯೋ ನೀರಿನಿಂದ ಗಾಯನ ಕ್ಲೀನ್ ಮಾಡಿ. ವೈರಸ್ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡೋಕೆ ಅಯೋಡಿನ್ ಅಥವಾ ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್ (70%) ಹಾಕಿ.
• ತಕ್ಷಣ ಡಾಕ್ಟರ್ ಹತ್ರ ಹೋಗಿ: ಲಸಿಕೆ ಮತ್ತೆ RIG ಬೇಕಾ ಅಂತ ಡಾಕ್ಟರ್ ನೋಡಿ ಹೇಳ್ತಾರೆ.
• ಕಚ್ಚಿದ ರೀತಿ ನೋಡಿ:
  • ವರ್ಗ I: ಪ್ರಾಣಿ ಮುಟ್ಟಿದ್ರೆ ಅಥವಾ ತಿಂದ್ರೆ, ಚರ್ಮದ ಮೇಲೆ ನೆಕ್ಕಿದ್ರೆ – ಟ್ರೀಟ್ಮೆಂಟ್ ಬೇಕಿಲ್ಲ.
  • ವರ್ಗ II: ಸಣ್ಣ ಗೀರುಗಳು ಅಥವಾ ಚರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಕಚ್ಚಿದ್ರೆ – ಲಸಿಕೆ ಬೇಕು.
  • ವರ್ಗ III: ಆಳವಾದ ಕಡಿತಗಳು, ಗಾಯಗಳು ಅಥವಾ ಬಾಯಿಯ ಭಾಗ ಮಾಲಿನ್ಯ ಆದ್ರೆ – ಲಸಿಕೆ ಮತ್ತೆ ಇಮ್ಯುನೊಗ್ಲಾಬ್ಯುಲಿನ್ ಬೇಕು.
• ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆ ಟೈಮ್ ಟೇಬಲ್:
  • ಕಚ್ಚಿದ ಮೇಲೆ ಕೊಡುವ ಲಸಿಕೆ (PEP) ಗೆ, WHO 4 ಡೋಸ್ ಇಂಜೆಕ್ಷನ್ ಕೊಡೋಕೆ ಹೇಳುತ್ತೆ: ದಿನಗಳು 0, 3, 7 ಮತ್ತು 14 (ಇಮ್ಯೂನಿಟಿ ಪವರ್ ಕಮ್ಮಿ ಇರೋರಿಗೆ ದಿನ 28 ರಂದು 5 ನೇ ಡೋಸ್).
  • ಮೊದಲೇ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಲಸಿಕೆ (PrEP) ತಗೊಂಡಿದ್ರೆ, 2 ಡೋಸ್ (ದಿನ 0 ಮತ್ತು ದಿನ 3) ಮಾತ್ರ ಬೇಕು ಮತ್ತು RIG ಬೇಡ.
• ರೇಬೀಸ್ ಇಮ್ಯುನೊಗ್ಲಾಬ್ಯುಲಿನ್ (RIG) ಹೇಗೆ ಕೊಡಬೇಕು:
  • RIG ನ ನೇರವಾಗಿ ಗಾಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತೆ ಸುತ್ತಲೂ ಚುಚ್ಚಬೇಕು.
• RIG ಕೊಡೋಕೆ ಟೈಮ್ ಲಿಮಿಟ್:
  • ಮೊದಲ ರೇಬೀಸ್ ಲಸಿಕೆ ಕೊಟ್ಟ 7 ದಿನದೊಳಗೆ RIG ಕೊಟ್ಟರೆ ತುಂಬಾನೇ ಎಫೆಕ್ಟಿವ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತೆ. ಈ ಟೈಮ್ ಆದ್ಮೇಲೆ ಲಸಿಕೆ ಆಂಟಿಬಾಡೀಸ್ ಪ್ರೊಡ್ಯೂಸ್ ಮಾಡುತ್ತೆ, ಅದಕ್ಕೆ RIG ಬೇಕಿಲ್ಲ.
• RIG ಲೇಟ್ ಆದ್ರೆ:
  • 7 ದಿನದೊಳಗೆ: ಇನ್ನೂ ಎಫೆಕ್ಟಿವ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತೆ, ಬೇಗ ಕೊಡಬೇಕು.
  • 7 ದಿನ ಆದ್ಮೇಲೆ: ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೇಕಿಲ್ಲ, ಯಾಕಂದ್ರೆ ಲಸಿಕೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡೋಕೆ ಶುರು ಮಾಡಿರುತ್ತೆ.
• RIG ಇಲ್ಲದೆ 7 ದಿನ ಆದ್ಮೇಲೆ: ವೈರಸ್ ನರಗಳಿಗೆ ಹೋಗೋ ಚಾನ್ಸ್ ಜಾಸ್ತಿ ಇರುತ್ತೆ, ಇದರಿಂದ ರೇಬೀಸ್ ಬಂದ್ರೆ ಕಷ್ಟ.
• (ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ ತಿಳುವಳಿಕೆಗೆ ಮಾತ್ರ. ನಾಯಿ ಕಚ್ಚಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತಕ್ಷಣ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಅವರ ಸಲಹೆ ಪಡೆಯುವುದು ಸೂಕ್ತ)