ನಗದು ಠೇವಣಿ, ಬಿಲ್ ಪಾವತಿ ಸೇರಿ ಇತರೆ ಸೇವೆಗಳಿಗಾಗಿ ಎಟಿಎಂ ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕೇತರ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿ

ನವದೆಹಲಿ: ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಟೈಯರ್ 3, 4 ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಟೆಲ್ಲರ್ ಮೆಷಿನ್(ATM) ಹೆಚ್ಚಳ ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಉಪಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್(RBI) ವೈಟ್ ಲೇಬಲ್ ATM ಗಳನ್ನು(WLAs) ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕೇತರ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದೆ.

ಕಳೆದ ತಿಂಗಳು ರಾಜ್ಯಸಭೆಗೆ ಲಿಖಿತ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಖಾತೆ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವ ಡಾ.ಭಾಗವತ್ ಕಿಸನ್‌ ರಾವ್ ಕರಾಡ್, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಗಳ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ನಗದು ವಿತರಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಡಬ್ಲ್ಯುಎಲ್‌ಎಗಳು ನಿಯಮಿತ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿ, ನಗದು ಠೇವಣಿ, ಪಿನ್ ಬದಲಾವಣೆ ಮತ್ತು ಚೆಕ್ ಬುಕ್‌ಗಾಗಿ ವಿನಂತಿಗಳು.  ಖಾತೆ ಮಾಹಿತಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಅಧಿಕೃತ ಬ್ಯಾಂಕೇತರ ಘಟಕಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಡಬ್ಲ್ಯೂಎಲ್‌ಎಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. RBI 2016 ರಲ್ಲಿ ಸೋರ್ಸಿಂಗ್ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು WLA ಆಪರೇಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಮಳಿಗೆಗಳಿಂದ ಹಣವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅನುಮತಿಸಿದೆ.

ಹಣ ಪಡೆಯಲು, ಬಿಲ್ ಪಾವತಿ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್‌ ಆಪರೇಬಲ್ ನಗದು ಠೇವಣಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಸಹ-ಬ್ರಾಂಡ್ ಎಟಿಎಂ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸಲು WLA ಆಪರೇಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬ್ಯಾಂಕೇತರ ಆಟಗಾರರನ್ನು ಎಟಿಎಂ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಆರ್‌ಬಿಐ ಉತ್ತೇಜಿಸಿದೆ.

ಬ್ಯಾಂಕೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಎಟಿಎಂಗಳನ್ನು ವೈಟ್ ಲೇಬಲ್ ಎಟಿಎಂಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್‌ಬಿಐ 2007 ರ ಪಾವತಿ ಮತ್ತು ಸೆಟಲ್‌ಮೆಂಟ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ ಆಕ್ಟ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಟಿಎಂಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕೇತರ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ವೈಟ್ ಲೇಬಲ್ ಎಟಿಎಂ ಆಪರೇಟರ್‌ಗಳಿವೆ. ಇಂಡಿಯಾ1 ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಹಿಟಾಚಿ ಪೇಮೆಂಟ್ ಸರ್ವೀಸಸ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಟಾಟಾ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ಸ್ ಪೇಮೆಂಟ್ ಸೊಲ್ಯೂಷನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಮತ್ತು ವಕ್ರಂಗೀ ಲಿಮಿಟೆಡ್. ಈ ಎಟಿಎಂಗಳ ಬಳಕೆಯು ಯಾವುದೇ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಎಟಿಎಂ ಬಳಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಮಾನ್ಯ ಕಾರ್ಡ್ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆ (ಪಿನ್) ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.

WLA ಗಳು ನಿಯಮಿತ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿ, ನಗದು ಠೇವಣಿ, ಖಾತೆ ಮಾಹಿತಿ, ಪಿನ್ ಬದಲಾವಣೆ ಮತ್ತು ಚೆಕ್ ಬುಕ್ ವಿನಂತಿಗಳಂತಹ ಹಲವಾರು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಸಹ ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಬ್ರೌನ್ ಲೇಬಲ್ ಎಟಿಎಂಗಳಿಗಿಂತ ಅವು ಹೇಗೆ ಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ?

WLA ಗಳಂತಲ್ಲದೆ, ಬ್ರೌನ್ ಲೇಬಲ್ ATM ಗಳು ಯಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ಯಂತ್ರದ ಗುತ್ತಿಗೆಯು ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರ ಮಾಲೀಕತ್ವದಲ್ಲಿದೆ. ಆದರೆ, ನಗದು ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕದ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ATM ನಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಎಟಿಎಂನ ಹಾರ್ಡ್‌ವೇರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರು ಎಟಿಎಂ ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ಹುಡುಕುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಅನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದರಿಂದ, ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಯೋಜಕ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸ್ವತಃ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸಾವಿರಾರು ಬ್ರೌನ್ ಲೇಬಲ್ ಎಟಿಎಂಗಳಿವೆ, ಅವು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದ ಉಪಕ್ರಮವೆಂದು ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ. WLA ಗಳಿಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು RBI ನಿಂದ ಪರವಾನಗಿ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೂ, ಕಂಪನಿಯು ಪ್ರಾಯೋಜಕ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ನೊಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದದ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಬ್ರೌನ್ ಲೇಬಲ್ ATM ಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ.

ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ನೆರವಿನಿಂದ ಡಬ್ಲ್ಯುಎಲ್‌ಎಗಳು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಕಾರಣ, ಬಿಎಲ್‌ಎಗಳ ಬಳಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಅನೇಕ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಎಟಿಎಂಗಳಿಗೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಲೇಬಲ್‌ಗಳಿವೆಯೇ?

ಹೌದು, WLA ಗಳು ಮತ್ತು BLA ಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಇತರ ATM ಲೇಬಲ್‌ಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ನಾಲ್ಕು ವಿಭಿನ್ನ ಬಣ್ಣಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು.

ಗ್ರೀನ್ ಲೇಬಲ್ ಎಟಿಎಂ ಅನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ರೈತರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಗ್ರಾಹಕರು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಪಿಂಕ್ ಲೇಬಲ್ ATM ಅನ್ನು ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಅನುಕೂಲತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಹಿಳೆಯರು ಮಾತ್ರ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹಳದಿ ಲೇಬಲ್ ಎಟಿಎಂ ಅನ್ನು ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಆನ್‌ಲೈನ್ ಶಾಪಿಂಗ್ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಆರೆಂಜ್ ಲೇಬಲ್ ಎಟಿಎಂ ಅನ್ನು ಷೇರು ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.