ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ಆರ್ಬಿಐ 2000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟು ಹಿಂಪಡೆಯುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿತ್ತು. ಜನರು 2000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ಗೆ ಠೇವಣಿ ಇಡಬಹುದು ಅಥವಾ ಅವುಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು. 2000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟನ್ನು ಆರ್ಬಿಐ ವಾಪಸ್ ಪಡೆದಿರೋದ್ರಿಂದ ಸದ್ಯ 500 ರೂಪಾಯಿಯ ನೋಟು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮುಖಬೆಲೆಯ ನೋಟಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಬಳಿ ಇರುವ 500 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟು ಅಸಲಿಯೋ ನಕಲಿಯೋ ಎಂದು ಪತ್ತೆ ಮಾಡೋದು ಹೇಗೆ ? ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಅಸಲಿ ಮತ್ತು ನಕಲಿ 500 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟುಗಳ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ವಿವರಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ಇಟ್ಟಿರುವ 500 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟು ಅಸಲಿಯೇ ಅಥವಾ ನಕಲಿಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು.
ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿ (ಹೊಸ) ಸರಣಿಯಲ್ಲಿನ 500 ರೂಪಾಯಿ ಮುಖಬೆಲೆಯ ನೋಟುಗಳು ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ನ ಗವರ್ನರ್ ಸಹಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ನೋಟಿನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ “ಕೆಂಪು ಕೋಟೆ”ಯ ಚಿತ್ರವಿದೆ. ಮೂಲ ನೋಟಿನ ಬಣ್ಣವು ಸ್ಟೋನ್ ಗ್ರೇ ಆಗಿದೆ. RBI ಪ್ರಕಾರ, ನೋಟಿನ ಗಾತ್ರ 63 mm x 150 mm.
RBI ಅನುಸಾರ 500 ರೂ. ನೋಟಿನ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು-
1) ಪಂಗಡದ ಸಂಖ್ಯೆ 500 ರೊಂದಿಗೆ ಪಾರದರ್ಶಕ ರಿಜಿಸ್ಟರ್.
2) ಪಂಗಡದ ಸಂಖ್ಯೆ 500 ರೊಂದಿಗೆ ಸುಪ್ತ ಚಿತ್ರ.
3) ಪಂಗಡದ ಸಂಖ್ಯೆ 500 ಅನ್ನು ದೇವನಾಗರಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ.
4) ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಭಾವಚಿತ್ರ.
5) ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅಕ್ಷರಗಳು ಭಾರತ್ (ದೇವನಾಗರಿಯಲ್ಲಿ) ಮತ್ತು ‘ಭಾರತ’
6) ‘ಭಾರತ್’ (ದೇವನಾಗರಿಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ‘ಆರ್ಬಿಐ’ ಎಂಬ ಶಾಸನಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಣ್ಣದ ಭದ್ರತಾ ದಾರ. ನೋಟನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿದಾಗ ದಾರದ ಬಣ್ಣವು ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದಿಂದ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.
7) ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಷರತ್ತು, ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಭಾವಚಿತ್ರದ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಭರವಸೆಯ ಷರತ್ತು ಮತ್ತು RBI ಲಾಂಛನದೊಂದಿಗೆ ಗವರ್ನರ್ ಸಹಿ.
8) ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಭಾವಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಟೈಪ್ (500) ವಾಟರ್ಮಾರ್ಕ್.
9) ಮೇಲಿನ ಎಡ ಮತ್ತು ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆರೋಹಣ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಂಕಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಫಲಕ.
10) ಕೆಳಗಿನ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಶಾಯಿಯಲ್ಲಿ (ಹಸಿರು ನೀಲಿ) ರೂಪಾಯಿ ಚಿಹ್ನೆಯೊಂದಿಗೆ (Rs 500) ಮುಖಬೆಲೆಯ ಅಂಕಿ.
11) ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಶೋಕ ಸ್ತಂಭದ ಲಾಂಛನ
12) ದೃಷ್ಟಿಹೀನರಿಗೆ ಕೆಲವು ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಭಾವಚಿತ್ರ (4), ಅಶೋಕ ಸ್ತಂಭದ ಲಾಂಛನ (11), ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಗುರುತಿನ ಗುರುತು ರೂ. 500 ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೈಕ್ರೊಟೆಕ್ಸ್, ಎಡ ಮತ್ತು ಬಲ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಐದು ಕೋನೀಯ ಬ್ಲೀಡ್ ಲೈನ್ಗಳ ಇಂಟಾಗ್ಲಿಯೊ ಅಥವಾ ರೈಸ್ಡ್ ಪ್ರಿಂಟಿಂಗ್. ಇವಲ್ಲೆವೂ ಸರಿಯಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಆ ನೋಟು ಅಸಲಿ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು.