ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಮೈಸೂರು ಸ್ಯಾಂಡಲ್ ಸೋಪ್ ಜಾಹೀರಾತಿಗಾಗಿ ಬಾಲಿವುಡ್ ನಟಿ ತಮನ್ನಾ ಭಾಟಿಯಾ ಅವರನ್ನು ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಅಂಬಾಸಿಡರ್ ಆಗಿ ನೇಮಿಸಿರುವುದು ಭಾರೀ ಚರ್ಚೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ 6.5 ಕೋಟಿ ರೂ. ಮೊತ್ತಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿರುವುದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಹಾಗೂ ಕೆಲ ವಲಯಗಳಿಂದ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. “ನಟಿ ಕರ್ನಾಟಕದವರಲ್ಲ, ಹೊರಗಿನವರು” ಎಂಬ ಆಕ್ಷೇಪ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿದೆ.
ಕೆಎಸ್ಡಿಎಲ್ (KSDL) ಅಂದರೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸೋಪ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಡಿಟರ್ಜೆಂಟ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಮೈಸೂರು ಸ್ಯಾಂಡಲ್ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ನ ಮಾಲೀಕತ್ವ ಹೊಂದಿದೆ. 2024ರ ಮಾರ್ಚ್ 31ಕ್ಕೆ ಕೊನೆಗೊಂಡ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 1,380 ಕೋಟಿ ರೂ. ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸಿ 362 ಕೋಟಿ ರೂ. ನಿವ್ವಳ ಲಾಭ ಗಳಿಸಿದೆ. ಶೇ. 26ರಷ್ಟು ಲಾಭದ ಪ್ರಮಾಣವು ಕಂಪನಿಯ ಉತ್ತಮ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಮೈಸೂರು ಸ್ಯಾಂಡಲ್ ಸೋಪ್ ತನ್ನ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಸುಗಂಧದಿಂದಲೇ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೆಂಪೇಗೌಡ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ ಒಳಾಂಗಣದಲ್ಲೂ ಶ್ರೀಗಂಧದ ಪರಿಮಳ ಹರಡಿದ್ದು, ಉತ್ತಮ ಉತ್ಪನ್ನ ತನ್ನಿಂದ ತಾನೇ ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇದು ಉತ್ತಮ ನಿದರ್ಶನ.
ತಮನ್ನಾ ಮೇಲೇಕೆ ಆಕ್ರೋಶ?
ತಮನ್ನಾ ಭಾಟಿಯಾ ತಮ್ಮ ಸಂಭಾವನೆಗಾಗಿ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿರುವುದು ಸಹಜ. ಆದರೆ, ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೊತ್ತ (ಕಂಪನಿಯ ವಹಿವಾಟಿನ ಶೇ. 0.2ರಷ್ಟು) ಜಾಹೀರಾತು ಏಜೆನ್ಸಿಗಳ ಆಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಕೆರಳಿಸಿದೆ ಎಂಬುದು ವಿಶ್ಲೇಷಕರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಜಾಹೀರಾತು ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜಾಹೀರಾತು ಯೋಜನೆಗಳ ವೆಚ್ಚದ ಶೇ. 15ರಷ್ಟು ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಜಾಹೀರಾತು ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಕೆಎಸ್ಡಿಎಲ್ ಎರಡು ಬಾರಿ ಆರ್ಥಿಕ ಹೊರೆ ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ತಮನ್ನಾ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಿದ ಭಾರಿ ಶುಲ್ಕ, ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಆ ಶುಲ್ಕದ ಶೇ. 15ರಷ್ಟು ಏಜೆನ್ಸಿಗೆ ಪಾವತಿಸುವುದು.
ಸೆಲೆಬ್ರಿಟಿಗಳ ಜಾಹೀರಾತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಹ?
ಸೆಲೆಬ್ರಿಟಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮಾಡುವ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಿಂದ ಮಾರಾಟ ವೃದ್ಧಿ ಆಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಅಷ್ಟೇನೂ ಖಚಿತವಲ್ಲ ಎಂದು ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ, ತೃಪ್ತ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜಾಹೀರಾತು ಮಾಡುವುದು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. ‘ಸರ್ಫ್’ ಡಿಟರ್ಜೆಂಟ್ನ “ಲಲಿತಾಜಿ” ಜಾಹೀರಾತು ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆ. ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾತುಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳು ಹೆಚ್ಚು ನಂಬಲರ್ಹವಾಗಿದ್ದು, ಸೆಲೆಬ್ರಿಟಿಗಳ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಕಾಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಗ್ರಾಹಕ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾಯಿದೆ 2019 (CPA 2019) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ಜಾಹೀರಾತುಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವ ಸೆಲೆಬ್ರಿಟಿಗಳಿಗೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸುವ ನಿಬಂಧನೆಗಳಿವೆ. ಇಂತಹ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಿಗೆ 10 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗಳವರೆಗೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಾದರೆ 50 ಲಕ್ಷ ರೂ. ವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದು. ಅಲ್ಲದೆ, ಅವರನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವೆಯ ಜಾಹೀರಾತಿನಿಂದ ನಿಷೇಧಿಸಬಹುದು.
ಒಟ್ಟಾರೆ, ಮೈಸೂರು ಸ್ಯಾಂಡಲ್ ಸೋಪ್ನಂತಹ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಉತ್ಪನ್ನಕ್ಕೆ ಸೆಲೆಬ್ರಿಟಿಗಳ ಭಾರೀ ಮೊತ್ತದ ಜಾಹೀರಾತು ಅಗತ್ಯವಿದೆಯೇ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮೂಡಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಜಾಹೀರಾತು ಏಜೆನ್ಸಿಗಳ ಪಾತ್ರವೇ ದೊಡ್ಡದಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ದಾರಿ ತಪ್ಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.