ಗಡಿಯ ಕಾವಲು ದೇವತೆ : ಪಾಕ್ ದಾಳಿ ನಡುವೆಯೂ ತನೋಟ್ ದೇಗುಲಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲ ಯಾವುದೇ ಹಾನಿ !

ದೇಶದ ಪಶ್ಚಿಮ ಗಡಿಯ ಕಾವಲು ದೇವತೆ ಎಂದೇ ಖ್ಯಾತರಾಗಿರುವ ತನೋಟ್ ಮಾತೆಯ ಪವಾಡ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಜಗಜ್ಜಾಹೀರಾಗಿದೆ. 1965 ಮತ್ತು 1971ರ ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಯುದ್ಧಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ದೇವಾಲಯದ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಹಾಕಿದ್ದರೂ ಒಂದೂ ಸ್ಫೋಟಗೊಳ್ಳದ ಅಚ್ಚರಿ ನಡೆದಿತ್ತು. ಇದೀಗ 2025 ರಲ್ಲೂ ಅದೇ ರೀತಿಯ ಪವಾಡ ಮರುಕಳಿಸಿದೆ.

‘ಆಪರೇಷನ್ ಸಿಂಧೂರ್’ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಪ್ರತೀಕಾರವಾಗಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಪಶ್ಚಿಮ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಡ್ರೋನ್‌ಗಳು, ಬಾಂಬ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ಷಿಪಣಿಗಳನ್ನು ಹಾರಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ವಾಯು ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅವುಗಳನ್ನು ಆಕಾಶದಲ್ಲೇ ತಡೆಹಿಡಿಯಿತು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಎಲ್ಲಿಯೂ ಯಾವುದೇ ಬಾಂಬ್‌ಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಳ್ಳದೆ, ಪ್ರಾಣಹಾನಿ ಅಥವಾ ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿ ನಷ್ಟ ಸಂಭವಿಸಲಿಲ್ಲ. ತಡೆಹಿಡಿಯಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ನೆಲಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದ ಬಾಂಬ್‌ಗಳ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಸೇನೆಯ ಬಾಂಬ್ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ದಳವು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ನಾಶಪಡಿಸಿತು. ಈ ಅಸಾಧಾರಣ ಘಟನೆ ತನೋಟ್ ಮಾತೆಯ ಪವಾಡದಿಂದಲೇ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು ಎಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರು ಮತ್ತು ಭಕ್ತರು ನಂಬಿದ್ದಾರೆ.

ಜೈಸಲ್ಮೇರ್ ನಗರದಿಂದ ಸುಮಾರು 120 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ತನೋಟ್ ಮಾತಾ ದೇವಾಲಯವು ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಗಡಿಯಿಂದ ಕೇವಲ 20 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದ ಬಳಿ ಸುಮಾರು 50-60 ಮನೆಗಳಿದ್ದು, ಸುಮಾರು 300 ಜನರು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ತನೋಟ್ ಮಾತೆಯ ಮೇಲಿನ ಅಪಾರ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಗಡಿಯಂಚಿನಲ್ಲೂ ಅವರು ನಿರ್ಭಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷದಿಂದ ಜೀವನ ಸಾಗಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ತನೋಟ್ ಮಾತಾ ಮಂದಿರದ ಅರ್ಚಕ ಪಂಡಿತ್ ರವಿ ಶೇಖರ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಅವರು ತನೋಟ್ ಮಾತಾ ಹಿಂಗ್ಲಾಜ್ ಮಾತೆಯ ಅವತಾರವೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. 1965ರ ಯುದ್ಧದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಮಾತೆ ಅನೇಕ ಪವಾಡಗಳನ್ನು ಮೆರೆದಿದ್ದರು. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಕರ್ನಲ್ ಶಹನವಾಜ್ ಖಾನ್ ಕೂಡ ಮಾತೆಯ ಪವಾಡವನ್ನು ಕಣ್ಣಾರೆ ಕಂಡಿದ್ದರು. ನಂತರ ಅವರು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಅನುಮತಿ ಪಡೆದು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ 4 ಬೆಳ್ಳಿ ಛತ್ರಿಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದ್ದರು. ಆ ಛತ್ರಿಗಳು ಇಂದಿಗೂ ದೇವಾಲಯದ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿವೆ.

ಗಡಿ ಭದ್ರತಾ ಪಡೆ (ಬಿಎಸ್‌ಎಫ್) ಈ ದೇವಾಲಯದ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತಿದೆ. ಬಿಎಸ್‌ಎಫ್ ಡಿಐಜಿ ಯೋಗೇಂದ್ರ ಸಿಂಗ್ ರಾಥೋರ್ ಅವರು ಮಾತೆಯ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ತಲೆಬಾಗಿ ವಂದಿಸಿ, ತನೋಟ್ ಮಾತೆಯ ಆಶೀರ್ವಾದದಿಂದಲೇ ದೇಶದ ಭದ್ರತೆ ಸಾಧ್ಯ ಎಂದು ನುಡಿದರು. ಬಿಎಸ್‌ಎಫ್ ತನ್ನ ಸ್ಥಾಪನೆಯಿಂದಲೂ ದೇಶದ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ಹೇಳಿದರು.