ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಡಿಜಿಟಲ್ ಭಾರತವಾಗ್ತಿದೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್ ವ್ಯವಹಾರದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಶಾಪಿಂಗ್ವರೆಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿದ್ದು, ಜನರಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗ್ತಿದೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ತ್ವರಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಆನ್ಲೈನ್ ವಂಚನೆ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕವಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ವಂಚಿಸಲು ಹೊಸ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಆನ್ಲೈನ್ ವಂಚನೆಗಳ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗ್ತಿದ್ದು, ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಮುಖರಹಿತ ವಂಚಕರಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ಹಣ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಆನ್ಲೈನ್ ವರ್ಕ್ ಫ್ರಮ್ ಹೋಮ್ ಸ್ಕ್ಯಾಮ್ಗಳು, ರಿವ್ಯೂ ಸ್ಕ್ಯಾಮ್ಗಳು, ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಸ್ಕ್ಯಾಮ್ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಆನ್ ಲೈನ್ ಸ್ಕ್ಯಾಮ್ ಗಳಾಗಿವೆ. ಯಾವುದೇ ರೀತಿ ನೀವು ಆನ್ ಲೈನ್ ವಂಚನೆಗೊಳಗಾಗಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಇಂತಹ ವಂಚನೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗದಿರಲು ಕೆಲವು ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಅವಶ್ಯಕ.
ವಂಚನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ಏನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಆಳವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಮೊದಲು, ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ಗಳು ಜನರನ್ನು ಹೇಗೆ ಮೋಸಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ನೋಡೋಣ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಆನ್ಲೈನ್ ವಂಚನೆಗಳ ಕೆಲವು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಧಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:
1. ಫಿಶಿಂಗ್ ಸ್ಕ್ಯಾಮ್: ಅಂತಹ ವಂಚನೆಗಳಲ್ಲಿ, ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ಗಳು ಇಮೇಲ್ಗಳು, SMS ಅಥವಾ ಫೋನ್ ಕರೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು (ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು, ಸರ್ಕಾರಿ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು) ಅನುಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಜನರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಲು ಅಥವಾ ಹಣಕಾಸಿನ ಡೇಟಾವನ್ನು ಕದಿಯುವ ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತ ಲಿಂಕ್ಗಳನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡುವಂತೆ ಮೋಸಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ.
2. ನಕಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಯೋಜನೆಗಳ ಹಗರಣ: ಈ ಹಗರಣದಲ್ಲಿ ವಂಚಕರು “ನಂಬಲಾಗದ” ಹೂಡಿಕೆ ಅವಕಾಶಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯದ ಭರವಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಮಿಷ ಒಡ್ಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್, ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಅಥವಾ ಇತರ ಜನಪ್ರಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಷನ್ ಗಳ ಮೂಲಕ ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆದಾರರೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಪ್ಟೋಕರೆನ್ಸಿ, ಮನೆಯಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಅಥವಾ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಶ್ರೀಮಂತರಾಗುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಹಣವನ್ನು ಗಳಿಸುವ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ.
3. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಹಗರಣಗಳು: ಅಂತಹ ಹಗರಣಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ಗಳು ನಕಲಿ ಪ್ರೊಫೈಲ್ಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹರಡಲು ಈಗಾಗಲೇ ಖಾತೆ ಹೊಂದಿರುವವರ ಹೆಸರನ್ನು ಹೈಜಾಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ನಕಲಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು, ಸೆಲೆಬ್ರಿಟಿಗಳಂತೆ ಸೋಗು ಹಾಕಬಹುದು ಅಥವಾ ನಕಲಿ ಆನ್ಲೈನ್ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಬಹುದು
4. UPI ವಂಚನೆ: ಯೂನಿಫೈಡ್ ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ (UPI) ನ ಬಳಕೆಯ ಏರಿಕೆಯು ವಂಚನೆಯ ಮತ್ತೊಂದು ಕ್ಷೇತ್ರ. ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ಗಳು UPI ಪಿನ್ಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಥವಾ ಅನಧಿಕೃತ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಲಿಂಕ್ಗಳನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಲು ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ಮೋಸಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
* ನೀವು ಆನ್ಲೈನ್ ಹಗರಣಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದರೆ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು?*
ನೀವು ಅಂತಹ ವಂಚನೆಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿ ಹಣವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರೆ, ಹಾನಿಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ನಷ್ಟವನ್ನು ತಡೆಯಲು ನೀವು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಕ್ರಮಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ.
ಸಂವಹನ ನಿಲ್ಲಿಸಿ: ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ ನೊಂದಿಗಿನ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿ. ಅವರ ಕರೆಗಳು, ಇಮೇಲ್ಗಳು ಅಥವಾ ಸಂದೇಶಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಬೇಡಿ.
ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಥವಾ ಪಾವತಿ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರಿಗೆ ಸೂಚಿಸಿ: ಸಂವಹನವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ತಕ್ಷಣವೇ ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಥವಾ ಪಾವತಿ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರನ್ನು (Paytm, Google Pay, ಅಥವಾ PayPal ನಂತಹ) ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ. ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ವಿವರಿಸಿ ಮತ್ತು ಅನಧಿಕೃತ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲು ಅವರನ್ನು ವಿನಂತಿಸಿ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ವಂಚನೆಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಲು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ 24-ಗಂಟೆಗಳ ಗ್ರಾಹಕ ಸೇವಾ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆರಂಭಿಕ ವರದಿಯು ನಿಮ್ಮ ಹಣವನ್ನು ಮರುಪಡೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
ನಿಮ್ಮ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತಗೊಳಿಸಿ: ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ, ನಿಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಆನ್ಲೈನ್ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ. ಅಕ್ಷರಗಳು, ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಬಲವಾದ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ. ಸಾಧ್ಯವಿರುವಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಂಶದ ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು (2FA) ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿ. ಅಲ್ಲದೆ ನೀವು ಆನ್ಲೈನ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ನಿಮ್ಮ ಡೆಬಿಟ್ ಅಥವಾ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ಗಳನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿ.
ಆನ್ಲೈನ್ ಹಗರಣವನ್ನು ಸೈಬರ್ ಸೆಲ್ಗೆ ವರದಿ ಮಾಡಿ: ಮೊದಲ ಕೆಲವು ಹಂತಗಳ ನಂತರ, ಸೈಬರ್ ಸೆಲ್ಗೆ ದೂರು ಸಲ್ಲಿಸುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಹಂತವಾಗಿದೆ. ಘಟನೆಯನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಸ್ಥಳೀಯ ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಮ್ ಸೆಲ್ಗೆ ವರದಿ ಮಾಡಿ. ಅಂತಹ ದೂರುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಮೀಸಲಾದ ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಂ ಸೆಲ್ ಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೈಬರ್ ಅಪರಾಧ ವರದಿ ಪೋರ್ಟಲ್ (cybercrime.gov.in) ಮೂಲಕ ನೀವು ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ದೂರು ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ವಹಿವಾಟು ಐಡಿಗಳು, ಇಮೇಲ್ಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಕ್ಯಾಮರ್ನೊಂದಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಂವಹನ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿ.