ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ, ಮೂಗನ್ನು ಉಸಿರಾಟದ ಅಂಗವಾಗಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ದೇಹಕ್ಕೆ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಗುರಾಣಿಯಾಗಿಯೂ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚರಕ ಸಂಹಿತ, ಸುಶ್ರುತ ಸಂಹಿತ, ಅಷ್ಟಾಂಗ ಹೃದಯಂ ಮುಂತಾದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಆಯುರ್ವೇದ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ, ಮೂಗಿನ ರಚನೆ, ಕಾರ್ಯ ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪದ್ಧತಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ.. ಮೂಗನ್ನು ‘ಪ್ರಾಣಾಯ ದ್ವಾರಂ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ ಜೀವ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರವೇಶ.. ಪ್ರಾಣ ವಾಯು ಇಲ್ಲದೆ, ದೇಹವು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಉಸಿರಾಟದ ಮೂಲಕ ದೇಹವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಗಾಳಿಯು ಜೀವಕೋಶಗಳಿಗೆ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜೀವವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಮೂಗು ನೇರವಾಗಿ ಮೆದುಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ಆಯುರ್ವೇದದ ಪ್ರಕಾರ, ಮೂಗು ನೇರವಾಗಿ ಮೆದುಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ, ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಆಯುರ್ವೇದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ನಾಸ್ಯ ಕರ್ಮ ಎಂಬ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ. ಇದು ತಲೆ, ಮೆದುಳು, ಕಣ್ಣುಗಳು, ಗಂಟಲು ಮತ್ತು ನರಗಳ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಮೂಗಿನ ಮೂಲಕ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಮಾನಸಿಕ ಆಯಾಸ, ಸ್ಮರಣಶಕ್ತಿ ನಷ್ಟ, ತಲೆನೋವು, ನಿದ್ರಾಹೀನತೆ, ಆತಂಕ ಮುಂತಾದ ಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಇದು ತುಂಬಾ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
ಮೂಗು ದೇಹವನ್ನು ಈ ರೀತಿ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.. ಮೂಗು ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾಗಿ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಹಾನಿಕಾರಕ ಬಾಹ್ಯ ಕಣಗಳು, ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಮತ್ತು ಧೂಳನ್ನು ಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ. ಮೂಗಿನೊಳಗೆ ಸಣ್ಣ ಕೂದಲುಗಳು ಮತ್ತು ಲೋಳೆಯಿರುತ್ತವೆ.. ಇವು ಅನಗತ್ಯ ಅಂಶಗಳು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತವೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ದೇಹವು ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಮೂಗು ಗಾಳಿಯ ಪ್ರವೇಶ ಬಿಂದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ.. ಇದು ಗಾಳಿಯನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.. ಇದು ಅದರ ತಾಪಮಾನವನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.. ಅಲ್ಲದೆ, ಆರ್ದ್ರತೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಮೂಗು ಶೀತ ಅಥವಾ ಕಲುಷಿತ ಗಾಳಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅದನ್ನು ಬೆಚ್ಚಗಾಗಿಸುತ್ತದೆ.. ಇದು ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರದಂತೆ ಅದನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.
ಯೋಗ – ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ.. ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಮೂಗು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳನ್ನು ಮೂಗಿನ ಮೂಲಕ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಮಾನಸಿಕ ಶಾಂತತೆ, ನರಮಂಡಲವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅನುಲೋಮ-ವಿಲೋಮ, ನಾಡಿ ಶೋಧನ, ಭ್ರಮರಿಯಂತಹ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂಗಿನ ಮೂಲಕ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನೀವು ಮೂಗಿನ ಕೂದಲನ್ನು ಕಿತ್ತುಕೊಂಡರೆ ರಕ್ತನಾಳದಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರವಾಗಿ ರಕ್ತಸ್ರಾವ ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಇಲ್ಲ ಯಾವುದಾದರೂ ಸೋಂಕು ತಗುಲಬಹುದು. ಈ ವೇಳೆ ಅದು ಮುಖ ತ್ರಿಕೋನ ಭಾಗದ ರಕ್ತನಾಳಗಳ ಮೇಲೆ ನೇರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೆದುಳಿಗೆ ಹಾನಿಯುಂಟಾಗಿ ಸಾವು ಕೂಡ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು,
Loading ...
