ನವಿಲು, ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಿಯಾಗಿರುವುದಲ್ಲದೆ, ತನ್ನ ಅದ್ಭುತ ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಅದರ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಬಾಲದ ಗರಿಗಳು ಮತ್ತು ನೃತ್ಯದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನವು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಅದ್ಭುತ ಕಲಾಕೃತಿಯಂತೆ.
ನವಿಲುಗಳ ವಿಧಗಳು
ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮೂರು ವಿಧದ ನವಿಲುಗಳಿವೆ:
-
- ಭಾರತೀಯ ನವಿಲು: ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ನವಿಲು. ಇದರ ಗಂಡು ನವಿಲು ತನ್ನ ಬಾಲದ ಗರಿಗಳನ್ನು ಹರಡಿಕೊಂಡು ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವುದು ವಿಶೇಷ.
- ಹಸಿರು ನವಿಲು: ಇದು ದಕ್ಷಿಣ-ಪೂರ್ವ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ನವಿಲಿಗಿಂತ ಇದು ಸ್ವಲ್ಪ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ.
- ಕಾಂಗೋ ನವಿಲು: ಇದು ಆಫ್ರಿಕಾದ ಕಾಂಗೋ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇತರ ಎರಡು ವಿಧಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ.
ನವಿಲುಗಳ ಆವಾಸ
ನವಿಲುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಡುಗಳು, ತೋಟಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳು ಸಸ್ಯಹಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದು, ಹಣ್ಣುಗಳು, ಬೀಜಗಳು, ಕೀಟಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತವೆ.
ನವಿಲುಗಳ ವಿಶೇಷತೆಗಳು
-
- ಬಾಲದ ಗರಿಗಳು: ಗಂಡು ನವಿಲಿನ ಬಾಲದ ಗರಿಗಳು ಅದರ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆ. ಈ ಗರಿಗಳು ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಹೊಳೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ.
- ನೃತ್ಯ: ಗಂಡು ನವಿಲು ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ವಿಶೇಷ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ನೃತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅದು ತನ್ನ ಬಾಲದ ಗರಿಗಳನ್ನು ಹರಡಿಕೊಂಡು ವಿವಿಧ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ತೋರುತ್ತದೆ.
- ಧ್ವನಿ: ನವಿಲುಗಳು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳ ಕೂಗು ದೂರದವರೆಗೆ ಕೇಳಿಸುತ್ತದೆ.
ನವಿಲುಗಳು ಗೂಡು ಕಟ್ಟಿ ಮೊಟ್ಟೆ ಇಡುತ್ತವೆ. ಹೆಣ್ಣು ನವಿಲು ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಕುರಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮರಿಗಳು ಹೊರಬಂದ ನಂತರ ಅವುಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ನವಿಲುಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನವರು
ನವಿಲುಗಳು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ವದ ಪಕ್ಷಿಗಳಾಗಿವೆ. ಹಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನವಿಲನ್ನು ಶುಭದ ಸಂಕೇತವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನವಿಲುಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆ
ಕಾಡುಗಳ ನಾಶ ಮತ್ತು ಬೇಟೆಯಾಡುವುದರಿಂದ ನವಿಲುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ನವಿಲುಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯ.