ಸುರಕ್ಷಿತ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ಸಕಾಲಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ನೆರವು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ವರದಿ ಮಾಡಿದ ದೂರುಗಳ ಮೇಲೆ ತ್ವರಿತ ಕ್ರಮ, ಬೆದರಿಸುವಿಕೆ, ದೈಹಿಕ ಶಿಕ್ಷೆ ತಾರತಮ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾದಕದ್ರವ್ಯದ ಬಳಕೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ, ಕೋವಿಡ್ -19 ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಅನುಷ್ಠಾನ ಹೀಗೆ ಮಕ್ಕಳ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ದೃಷ್ಠಿಯಿಂದ ಶಾಲೆಗಳ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಹೊರಡಿಸಿದೆ. ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಅನುಸರಿಸುವಂತೆ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಅನುಸರಿಸದಿದ್ದರೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸುವ ಜೊತೆಗೆ ಶಾಲೆಗಳ ಮಾನ್ಯತೆ ರದ್ದು ಮಾಡುವ ಕ್ರಮ ಕೂಡ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಆದೇಶದ ನಂತರ ‘ಶಾಲಾ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆ ಕುರಿತು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು’ ತಜ್ಞರ ಸಮಿತಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದೆ. 2017 ರಲ್ಲಿ ಗುರ್ಗಾಂವ್‌ನ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಹತ್ಯೆಗೀಡಾದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯ ತಂದೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ರಿಟ್ ಅರ್ಜಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಈ ಆದೇಶ ಬಂದಿದ್ದು, ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿರುವ ಮಕ್ಕಳ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಶಾಲಾ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಗಳ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1 ರಂದು ರಾಜ್ಯಗಳ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ(ಯುಟಿ) ಜೊತೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವಾಲಯದ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಇಲಾಖೆಯು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿರುವ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಶಾಲಾ ನಿರ್ವಹಣೆ ಅಥವಾ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರು ಅಥವಾ ಶಾಲೆಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಶಾಲೆಯು ತನ್ನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆಯೇ ಎಂದು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಪೋಷಕರು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಗು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ, ಶಾಲೆಯು ಮಗುವಿನ ಮೇಲೆ ನಿಜವಾದ ಶುಲ್ಕ ಅಥವಾ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಶಾಲೆಯು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಮಗುವನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿದರೆ, ಅನಗತ್ಯ ಮಾನಸಿಕ ಅಥವಾ ದೈಹಿಕ ನೋವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಅದನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು ಬಾಲ ನ್ಯಾಯ ಕಾಯ್ದೆ 2015 ಹೇಳುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಅನಪೇಕ್ಷಿತ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ಬೆದರಿಕೆಗಳು ಅಥವಾ ಅಪಾಯಗಳ ವಿರುದ್ಧ ರಕ್ಷಣೆಯಾಗಿ ‘ಸುರಕ್ಷತೆ’ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಶಾಲೆಯ ವಾತಾವರಣವು ಎಲ್ಲಾ ಅಪಾಯಗಳ ವಿರುದ್ಧ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಮರಸ್ಯದ ವಾತಾವರಣವು ಎಲ್ಲರ ದೈಹಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ-ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಶಾಲಾ ಸುರಕ್ಷತಾ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಅಳವಡಿಸಲಾಗುವುದು.
ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಸೂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ 11 ವರ್ಗಗಳ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಶಾಲಾ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಗಳು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಸುರಕ್ಷಿತ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ, ಭದ್ರತಾ ಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ, ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಿದ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ನೆರವು ನೀಡುವಲ್ಲಿ ವಿಳಂಬ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ವರದಿ ಮಾಡಿದ ದೂರಿನ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಮಾನಸಿಕ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಕಿರುಕುಳ, ಬೆದರಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯುವಲ್ಲಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ, ತಾರತಮ್ಯದ ಕ್ರಮಗಳು, ಶಾಲಾ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯ ಸೇವನೆ, ವಿಪತ್ತು ಅಥವಾ ಅಪರಾಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯತೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಶಿಕ್ಷೆ; ಮತ್ತು ಕೋವಿಡ್ -19 ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಅನುಷ್ಠಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆಗೆ ಬೆದರಿಕೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಸೂತ್ರಗಳು ಬಾಲ ನ್ಯಾಯ ಕಾಯ್ದೆ 2015 ರ ವಿವಿಧ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕ ಅಪರಾಧಗಳಿಂದ ಮಕ್ಕಳ ರಕ್ಷಣೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ, ಅಥವಾ ಪೊಕ್ಸೊ, (ತಿದ್ದುಪಡಿ) ವಿಧೇಯಕ, 2019 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯಕ್ಕೆ ಶಾಲಾ ಆಡಳಿತಗಳನ್ನು ಹೊಣೆಗಾರರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.
ನಿಯಮ ಪಾಲಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಅನುದಾನರಹಿತ ಶಾಲೆಗಳ ಪೋಷಕರು-ಶಿಕ್ಷಕರ ಸಂಘವು ಬ್ಲಾಕ್ ಶಿಕ್ಷಣ ಅಧಿಕಾರಿ(ಬಿಇಒ)ಯನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಿಇಒ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಜಿಲ್ಲಾ ಶಿಕ್ಷಣಾಧಿಕಾರಿ(ಡಿಇಒ)ಗೆ ತಿಳಿಸಬೇಕು, ಅವರು ಅದನ್ನು ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿ (ಡಿಸಿ)/ಜಿಲ್ಲಾ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ (ಡಿಎಂ) ರೊಂದಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ ಡಿಎಂ/ಡಿಸಿ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.
ಶಾಲೆಯು ಸುರಕ್ಷತಾ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿಲ್ಲವೆಂದು ಕಂಡುಬಂದಲ್ಲಿ, ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಆದಾಯದ ಶೇಕಡ 1 ಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾದ ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದಂಡವನ್ನು ಶೇಕಡ 3 ರಷ್ಟು ಮತ್ತು 5 ರಷ್ಟಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು, ಎರಡು ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ದೂರುಗಳ ಅನುಸರಣೆಯಿಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ದೂರು ಮುಂದುವರಿದರೆ, ಡಿಸಿ/ಡಿಎಂ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ರಾಜ್ಯ/ಯುಟಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದು. ಅವರು ಶಾಲೆಗಳ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ.
ಕೇಂದ್ರಗಳು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡುವಾಗ ಶಾಲಾ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿ/ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರು/ಶಾಲೆಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರ ಮೇಲೆ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುವ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುವಂತೆ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಶಾಲಾ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಗಳು ಶಾಲಾ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಒಂದು ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ಶಾಲೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ತಪಾಸಣೆ ನಡೆಸಬೇಕು ಎಂದು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ; ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸುರಕ್ಷತಾ ಕ್ರಮಗಳ ಅನುಸರಣೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇಡೀ ಶಾಲಾ ಆವರಣದ ‘ಸುರಕ್ಷತಾ ನಡಿಗೆ’ ಆಯೋಜಿಸಬೇಕು; ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿಕೆಯನ್ನು ಒಂದು ಚಟುವಟಿಕೆಯಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಿ; ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೆ ಅವರ ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳ ಕುರಿತು ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವುದು; ಶಾಲೆಯ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರತಾ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿ ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿ; ಪ್ರತಿ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವರ್ಷದ ಆರಂಭದ ಒಂದು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಮಕ್ಕಳ ಲೈಂಗಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ (ಸಿಎಸ್‌ಎ) ಕುರಿತು ದೂರು ಸಮಿತಿ ರಚಿಸುವುದು; ಬೆದರಿಕೆ ವಿರೋಧಿ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಬೇಕೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಶಾಲೆಗಳು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್ ಪ್ರಕಾರ, ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕಾನೂನು ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ಆರೋಗ್ಯ, ದೈಹಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ-ಭಾವನಾತ್ಮಕ, ಮಾನಸಿಕ-ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಅರಿವಿನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಶಾಲೆಯ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರತಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ‘ಇಡೀ ಶಾಲೆಯ ವಿಧಾನ’ ಮತ್ತು ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷಿತ ಸಮಾಜವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಬಹು ವಲಯದ ಕಾಳಜಿಗೆ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿಸುವ ಒಟ್ಟಾರೆ ಅನುಷ್ಠಾನ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ‘ದೃಷ್ಟಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಪ್ರಸರಣ, ರೋಲ್-ಔಟ್, ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳು, ಬೆಂಬಲ, ಕೈಹಿಡಿಯುವಿಕೆ, ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ಎಂಬ 7 ಮೂಲ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
Loading ...